Luigi Vanvitelli

'O palazzo riale 'e Caserta

Luigi van Wittel ditto Luigi Vanvitelli (Napule, 12 'e majo, 1700 – 1 'e màrzo, 1773, Caserta), fuje fuorze ll'archetetto taliano cchiù mpurtante d''o 18esemo seculo, esercitette nu stile accaremmeco classicizzante d''o tardo barocco ca faceva na cagnatura facele 'a 'o neoclassicismo.

Fuje 'o figliulo 'e nu pettore fiammingo, Gaspare van Wittel, e fuje aducato a Romma 'a ll'architette Filippo Juvarra e Niccolo Salvi cu cui fatecava ad affettuà 'a funtana 'e Trevi. Arropo 'e suje furture 'a segnà comme ll'accumpetezzione pe ll'affacciata d''a Basileca 'e Sant'Ianne int''o Laterano (1732) e ll'affacciata arreto 'a funtana Trevi, 'o papa Clemente XII 'o mannette ê Marche ad affettuà d''e pruggette papale. Ad Ancona int''o 1732, penzette 'o gra' Lazzaretto, n'addefizio pentagonale cummiglianno cchiù ca 20.000 metre quatrate, custruiva a pruttegere 'e surdate 'a 'e mmalatie purtate ncopp''e bastemiente. Doppo fuje ausato comme nu spitale militare e po' comme na caserma.

A Romma, Vanvitelli sapette stabellizzà 'a cupula d''a Basileca 'e San Petro quanno cumparetteno 'e sserchie. Pe' ttramente facette ll'affresche dinda na cappella int''a chiesa 'e Santa Cecilia a Trastevere.

'E suje capacetà 'e ngeniere, nzieme cu 'o senzo 'e dramma scenocrafica 'e Vanvitelli chiejava Carlo VII 'e Napule a cummessionà 'o palazzo riale 'e Caserta. Vanvitelli fatecava ncopp''o palazzo nfi''â muorte, pe Carlo e po' pe 'o sujo arede Ferdinando IV. A Napule Vanvitelli penzette 'o palazzo riale (1753) e 'a chiesa d''a Santissema Nunziata e quacche ate palazze arestocratiche e chiese pure.

Costruette nu ponte a Benevento ncopp''o sciummo Calore.