Vai al contenuto

Sammuche: Cagnamiente nfra 'e versiune

1 754 byte azzeccate ,  9 anni fa
nisciuno oggetto d' 'o cagnamiento
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Comino (chiàcchiera | contribuzzione)
 
Comino (chiàcchiera | contribuzzione)
Nessun oggetto della modifica
Riga 1:
[[Immagine:Sambucus nigra 2004 c.jpg|right|thumb|350px]]
== Nòm latin ==
''Sambucus nigra''
== Dëskrëzzion ==
Gl sammuk è n’álbërë pëccërigl ë la famiglia ë lë Krapëfrënnácëë (''Caprifoliaceae''). Monnassá, prò, gl jènërë Sambucus è štat kullëkat end a la famiglia ë l'Adoksácëë (''Adoxaceae''). È na kianda nëtròfëla kë zë tròva andó la tèrra tè në muar azòt.
Gl sammuk tè dend a lë rámëra në mëdull ruoss, gghiank e assá liegghië.
Lë frunn suo oppošt, mbarëpënnat, kuasc sèmb kë 5 frënnëcèll ovat-langeolat e appëzzëtuat, sëkëttat a gl lat.
Scërisc a la prëmavèra e a gl štat. Gl sciuor suo pëccërigl, mbrëfëmuat, gghiangaštr, rëštritt a cëndënar a forma ë mbrèlla. Gl frutt suo tunn, pëccërigl e nir-viulácëë.
== Us ==
Kë gl sciuor zë pò fà në scirupp kë z’allònga kë l’akkua. Tògl la set kuann fà kall.
Sèmb da gl sciuor, zë kaccia në sukk kë z’addòpra pë fà në lëkuor kiamat sammuka, pur së a gl juorn ë uoj zë fa kuasc ndutt kë gl ánëcë.
 
Kë gl frutt zë fa na këmbëttura, kë prò par ka manna spiss ë kuorp kuann zë në magna në muar.
 
L’aggènd ë gl pais ë gl nord Auròpa në fav në vin.
 
Pë štrëkià gl surg kë štav end a gl uort, z’azzúppënë diec kil ë frunn end a vind letra d’akkua pë na décëma ë juorn. Fatt kuess z’annakkua tutt kos kë n’ávëtë diec letra d’akkua. Zë pomba kkiù vòt attòrn a lë kiand attakkat da gl surg.
 
== Përëkulosëtà ==
La kianda è tutta kuanda vëlenosa pëbbía ë gl cianur e ciert alkalòidë kë tè dend. Sulamènd gl sciuor e gl frutt bbiegl fatt (ma no gl uëssëciegl kë štav dend) nën suo vëlënus. Kuann zë fa la këmbëttura, la kòtta avašta a fà skrià gl këmbuošt cianogënétëcë.
 
 
1 707

cagnamiente