Burbone 'e Napule: Cagnamiente nfra 'e versiune
m Bot: Migrating 8 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q895188 (translate me) |
Nessun oggetto della modifica |
||
| Riga 1: | Riga 1: | ||
| ⚫ | 'A dinastia d''e '''Burbone 'e Napule''', zoè '''d''e Ddoje Sicilie''', fuje nu ramo d''e [[Burbone]], casa riale d''o [[Regno 'e Napule]] e d''o [[Regno 'e Sicilia]] (po' aunificato comme [[Regno d''e Ddoje Sicilie]]) d''o [[1734]] ô [[1860]]. |
||
== Storia == |
|||
[[Image:Coat of arms of the Kingdom of the Two Sicilies.svg|thumb|right|'A mpressa]] |
[[Image:Coat of arms of the Kingdom of the Two Sicilies.svg|thumb|right|'A mpressa]] |
||
| ⚫ | 'O funnatore d''a dinastia fuje [[Carlo III 'e Spagna|Carlo 'e Burbone]], rre 'e [[Napule]] d''o [[1734]] ô [[1759]], figlio 'e [[Filippo V 'e Spagna]] (rre 'e Napule e 'e Sicilia d''o [[1700]] ô [[1713]], outre ca rre 'e Spagna d''o 1700 ô [[1746]], e funnatore a vota suja d''a dinastia d''e [[Burbone 'e Spagna]]) e d''a taliana [[Elisavetta Farnese]]. Carlo avette otto fije. |
||
| ⚫ | Ô [[1759]] sagliette ô trono 'e [[Spagna]] cu 'o nomme 'e Carlo III, aroppo â morte senza arede d''o fratellastro [[Fernando VI 'e Spagna]] e pe' cchesto avette a renunzià ô trono 'e Napule, c'attuccaje ô figlio tierzogeneto [[Ferdinando I d''e Ddoje Sicilie|Ferdinando]] ca regnaje â abbiata cu 'o titulo 'e Fernando IV, rre 'e Napule e d'â Sicilia e po', d''o [[1816]] nfíno â morte, comme Ferdinando I, rre d''e Ddoje Sicilie. |
||
Ll'urtemo rre d'ô [[Regno d''e Ddoje Sicilie]] fuje [[Francesco II d''e Ddoje Sicilie|Francesco II]], canusciuto pure comme ''Franceschiello'', ca avette a renunzià 'â curona e a 'o titulo a causa 'e ll'envasione d'â Sicilia, e po' d'â parte cuntinentale d'ô regno, pe' mmano 'e [[Giuseppe Garibaldi]] a ll'epuca d'ô [[Resurgimiento]]. |
|||
Sutt'a chesta denastia 'o [[Regno d'ê Doje Sicilie]] arrevaje ô massemo splennore. A ll'epuca d'ô primmo Burbone, Carlo, resaglieno ll'adificazziune d'ê gruosse regge e palazze d'â [[Campania]]: [[Reggia 'e Caserta|Caserta]], [[Reggia 'e Puortece]], [[Museo 'e Capemonte|Capemonte]]; 'a custruzzione d'ô cchiù antico triato d'opera stabbele ancora funziunante, 'o [[Triato 'e San Carlo]]; 'e scupierte 'e ll'arie archeuloggeche 'e [[Pumpeje]] e [[Ercolano|Erculano]] d'epuca rummana strutte da ll'aruzzione d'ô [[Vesuvio]] d'ô [[24 'e aùsto]] [[79]]. |
|||
== Dinastia == |
|||
=== [[Carlo III 'e Spagna|Carlo]] === |
|||
'O primmo Burbone 'ngopp'ô trono 'e Napule e Sicilia fuje Carlo, ca nun ausaje nisciuna 'nnumerazzione pe' sse 'ndecà. 'Int'â ll'anno [[1759]] renunziaje a 'e ccurone 'e chiste regne pe' addeventà munarca 'e Spagna. Accasato cu' Maria Amalia 'e Sassonia 'o [[9 'e maggio]] [[1738]], avette chiste figlie: |
|||
* SAR Maria Isabella Antunietta ([[1740]]-[[1742]]) |
|||
* SAR Maria Giuseppina ([[1742]]) |
|||
* SAR Maria Isabella ([[1743-1749]]) |
|||
* SAR Maria Giuseppina, Infanta 'e Spagna ([[1744-1801]]) |
|||
* SMI Maria Luisa, mugliera 'e [[Pietro Liopoldo d'Asburgo-Lurena]] 'mperatore d'ô [[Sacro Rummano Impero]] ([[1745]]-[[1792]]) |
|||
* SAR Filippo ([[1747]]-[[1777]]) |
|||
* SM [[Carlo IV 'e Spagna|Carlo Antonio]] 'e Spagna ([[1748]]-[[1819]]) |
|||
* SAR Maria Teresa ([[1749]]-[[1750]]) |
|||
* SM [[Ferdinando I d''e Ddoje Sicilie|Ferdinando]], rre 'e Napule e rre 'e Sicilia e po' [[Regno d''e Ddoje Sicilie|rre d'ô Regno d'ê Ddoje Sicilie]] ([[1751]]-[[1825]]) |
|||
* SAR Gabriele, Infante 'e Spagna ([[1752]]-[[1788]]) |
|||
* SAR Maria Anna ([[1754]]-[[1755]]) |
|||
* SAR Antonio Pasquale, Infante 'e Spagna ([[1755]]-[[1817]]) |
|||
* SAR Francesco Saviero ([[1757]]-[[1771]]). |
|||
=== [[Ferdinando I d''e Ddoje Sicilie|Ferdinando I]] === |
|||
[[File:Maria Karolina of Austria Family.jpg|thumb|'A famiglia riale 'e Ferdinando I e Maria Carulina]] |
|||
'O secunno rre d'â denastia fuje Ferdinando. Chesto a ll'accumenzaglia avette 'o titulo 'e rre 'e Napule e rre 'e Sicilia e po', cu' ll'envasione 'e [[Napule]] pe' mmano d'ê ffrangise ca lla guvernajeno, cu' varie 'nterrizziune, cu' [[Giuseppe Bonaparte]] primma e [[Gioacchino Murat]] aroppo nfin'ô [[1815]], devenette primmo rre d'ô regno aunifecato d'ê [[Regno d''e Ddoje Sicilie|Ddoje Sicilie]]. Se spusaje 'int'ô [[1768]] cu' Maria Carulina d'Austria e avette chiste figlie: |
|||
* SMI Maria Teresa ([[1772]]-[[1807]]), mugliera d'ô primmo 'mperatore 'e ll'[[Impero austriaco|Austria]] [[Francesco I d'Austria|Francesco I]] |
|||
* SAR Luisa ([[1773]]-[[1803]]), mugliera d'ô granduca [[Ferdinando III 'e Tuscana]] |
|||
* SM [[Francesco I d''e Ddoje Sicilie|Francesco]] rre d'ê Ddoje Sicilie ([[1777]]-[[1830]]) |
|||
* SM Maria Cristina ([[1779]]-[[1849]]), mugliera d'ô rre [[Carlo Felice I 'e Zardegna]] |
|||
* SM Maria Amelia ([[1782]]-[[1865]]), mugliera d'ô rre [[Luigge Filippo I 'e Franza]] |
|||
* SM Maria Antonia ([[1784]]-[[1806]]), mugliera d'ô rre [[Ferdinando VII 'e Spagna]] |
|||
* SAR Liopoldo ([[1790]]-[[1851]]). |
|||
===[[Francesco I d''e Ddoje Sicilie|Francesco I]]=== |
|||
Fuje 'o secunno rre d'ê Ddoje Sicilie arropp'ô pate da 'o [[1825]] 'nfino 'a morte suja ([[1830]]), pure se asercetaje 'o putere riale già da 'o [[1812]] c'â nommena 'e reggente d'ô Regno. Accasato cu' Maria Clementina d'Asburgo-Lurena, avette chiste figlie: |
|||
* SAR Maria Carulina ([[1798-1870]]) |
|||
* SAR Ferdinando ([[1800]]-[[1801]]) |
|||
Morta Maria Clementina ([[1801]]), s'accasaje cu ll'infanta Maria Isabella 'e Spagna. Avetteno dodece figlie: |
|||
[[File:Famiglia di Francesco I.jpg|right|thumb|'A famiglia 'e Francesco I e Maria Isabella 'e Spagna]] |
|||
* SAR Luisa Carlotta ([[1804]]-[[1844]]) |
|||
* SAR Maria Cristina ([[1806]]-[[1878]]), mugliera d'ô rre [[Ferdinando VII 'e Spagna]] |
|||
* SM [[Ferdinando II d''e Ddoje Sicilie|Ferdinando]] rre d'ê Ddoje Sicilie ([[1810]]-[[1859]] |
|||
* SAR Carlo ([[1811]]-[[1862]]) |
|||
* SAR Liopoldo ([[1813]]-[[1860]]) |
|||
* SM Antunietta ([[1814]]-[[1894]]), mugliera d'ô granduca [[Liopoldo II 'e Tuscana]] |
|||
* SAR Antonio ([[1816]]-[[1843]]) |
|||
* SAR Maria Amalia ([[1818]]-[[1857]]) |
|||
* SAR Maria Carolina ([[1820]]-[[1861]]) |
|||
* SMI Teresa ([[1822]]-[[1889]]), mugliera 'e ll'imperatore [[Pietro II d''o Brasile]] |
|||
* SAR Luigge ([[1824]]-[[1897]]) |
|||
* SAR Francesco ([1827]]-[[1892]]) |
|||
===[[Ferdinando II d''e Ddoje Sicilie|Ferdinando II]]=== |
|||
[[File:Ferdinand Zweite von Neapel Sizilien.jpg|thumb|Ferdinando II d'ê Ddoje Sicilie]] |
|||
Fuje rre d'ê Ddoje Sicilie d'â morte d'ô pate ([[1830]]) nfino â morte suja. Spuasaje 'int'ô [[1832]] Maria Cristina 'e Savoia, avenno nu sulo figlio: |
|||
* SM [[Francesco II d''e Ddoje Sicilie|Francesco]] rre d'ê Ddoje Sicilie ([[1836]]-[[1894]]) |
|||
'A morte 'e Maria Cristina se accasaje 'int'ô [[1837]] cu' Maria Teresa d'Asburgo-Teschen. Avetteno chiste figlie: |
|||
* SAR Luigge ([[1838]]-[[1886]]) |
|||
* SAR Alberto ([[1839]]-[[1841]]) |
|||
* SAR Alfunso([[1841]]-[[1934]]) |
|||
* SAR Maria Annunziata ([[1843]]-[[1871]]) |
|||
* SAR Maria Immacolata ([[1844]]-[[1899]]) |
|||
* SAR Gaitano ([[1846]]-[[1871]]) |
|||
* SAR Giuseppe ([[1848]]-[[1851]]) |
|||
* SAR Maria Pia ([[1849]]-[[1882]]) |
|||
* SAR Vincenzo ([[1851]]-[[1854]]) |
|||
* SAR Pasquale ([[1852]]-[[1904]]) |
|||
* SAR Maria Immacolata ([[1855]]-[[1874]]) |
|||
* SAR Gennaro ([[1857]]-[[1867]]) |
|||
===[[Francesco II d''e Ddoje Sicilie|Francesco II]]=== |
|||
Fuje ll'urtemo rre d'ê Ddoje Sicilie d'â morte d'ô pate ([[1859]]) nfino 'o [[1861]] quanno fuje deciarrato decaduto 'o [[Regno d''e Ddoje Sicilie]] a seguito 'e ll'[[Spedizzione d''e Mille|envasione]] 'e [[Giuseppe Garibaldi]] e 'a pruclammazzione d'ô [[Regno d'Italia]]. |
|||
Sposaje 'ncap'ô [[1859]] Maria Sofia 'e Baviera e da chesta avette schitto na figlia: |
|||
| ⚫ | 'A dinastia d''e '''Burbone 'e Napule''', |
||
* Maria Cristina Pia ([[1869]]-[[1869]]) |
|||
== Voce azziccate == |
|||
| ⚫ | 'O funnatore d''a dinastia fuje [[Carlo III 'e Spagna|Carlo 'e Burbone]], |
||
*[[Regno 'e Napule]] |
|||
| ⚫ | Ô [[1759]] |
||
*[[Regno 'e Sicilia]] |
|||
Sott 'a sta dinastia 'o Rregno de' Doje Sicilie arrivaj 'o massimo splendore, tant che 'u nuostr er 'o Rregno cchiù ricco da penisula italiana. Dopp a l'unità i sord nuostr scumparettn e simm diventat chian chian chell che simm ogg. C'ann luvat pur a cunuscenza d'a nostra cultura trimillenaria. 'O massimo splendore l'amma raggiunto cu' Ferdinando II 'e Burbone, Rre d'o 1830 'o 1859 quanno murette dint'a Reggia 'e Caserta. A Rre Ferdinando succedette 'o figlio Francesco, c'"o nomme 'e Francesco II 'e Burbone. Chistu Rre nuosto vuleva bbene 'e figlie suoje tanto che pe' nun fa' accidere cchiù a nisciuno 'ncoppa Gaeta dicette "Ve sarrò pure Rre, ma primma ve so' pate.", cosa ca maje nisciunu Rre ha maje fatto. Chesot pe' dimustrà l'attaccamento 'e Rre Francesco 'o populo e 'a terra soja, tanto ca murette luntano d"a terra soja. |
|||
*[[Regno d''e Ddoje Sicilie]] |
|||
EVVIVA 'RRE, EVVIVA 'O RRE, EVVIVA 'O RRE, chisto era 'o saluto d"e surdate napulitane ô Rre. |
|||
[[Categoria:Napulitane famose]] |
[[Categoria:Napulitane famose]] |
||
[[Categoria:Burbone]] |
[[Categoria:Burbone]] |
||
[[Categoria:Storia 'e Napule]] |
[[Categoria:Storia 'e Napule]] |
||
[[Categurìa:Storia]] |
|||
Verzione d’’e 16:51, 6 Giù 2014
'A dinastia d''e Burbone 'e Napule, zoè d''e Ddoje Sicilie, fuje nu ramo d''e Burbone, casa riale d''o Regno 'e Napule e d''o Regno 'e Sicilia (po' aunificato comme Regno d''e Ddoje Sicilie) d''o 1734 ô 1860.
Storia
'O funnatore d''a dinastia fuje Carlo 'e Burbone, rre 'e Napule d''o 1734 ô 1759, figlio 'e Filippo V 'e Spagna (rre 'e Napule e 'e Sicilia d''o 1700 ô 1713, outre ca rre 'e Spagna d''o 1700 ô 1746, e funnatore a vota suja d''a dinastia d''e Burbone 'e Spagna) e d''a taliana Elisavetta Farnese. Carlo avette otto fije. Ô 1759 sagliette ô trono 'e Spagna cu 'o nomme 'e Carlo III, aroppo â morte senza arede d''o fratellastro Fernando VI 'e Spagna e pe' cchesto avette a renunzià ô trono 'e Napule, c'attuccaje ô figlio tierzogeneto Ferdinando ca regnaje â abbiata cu 'o titulo 'e Fernando IV, rre 'e Napule e d'â Sicilia e po', d''o 1816 nfíno â morte, comme Ferdinando I, rre d''e Ddoje Sicilie.
Ll'urtemo rre d'ô Regno d''e Ddoje Sicilie fuje Francesco II, canusciuto pure comme Franceschiello, ca avette a renunzià 'â curona e a 'o titulo a causa 'e ll'envasione d'â Sicilia, e po' d'â parte cuntinentale d'ô regno, pe' mmano 'e Giuseppe Garibaldi a ll'epuca d'ô Resurgimiento.
Sutt'a chesta denastia 'o Regno d'ê Doje Sicilie arrevaje ô massemo splennore. A ll'epuca d'ô primmo Burbone, Carlo, resaglieno ll'adificazziune d'ê gruosse regge e palazze d'â Campania: Caserta, Reggia 'e Puortece, Capemonte; 'a custruzzione d'ô cchiù antico triato d'opera stabbele ancora funziunante, 'o Triato 'e San Carlo; 'e scupierte 'e ll'arie archeuloggeche 'e Pumpeje e Erculano d'epuca rummana strutte da ll'aruzzione d'ô Vesuvio d'ô 24 'e aùsto 79.
Dinastia
Carlo
'O primmo Burbone 'ngopp'ô trono 'e Napule e Sicilia fuje Carlo, ca nun ausaje nisciuna 'nnumerazzione pe' sse 'ndecà. 'Int'â ll'anno 1759 renunziaje a 'e ccurone 'e chiste regne pe' addeventà munarca 'e Spagna. Accasato cu' Maria Amalia 'e Sassonia 'o 9 'e maggio 1738, avette chiste figlie:
- SAR Maria Isabella Antunietta (1740-1742)
- SAR Maria Giuseppina (1742)
- SAR Maria Isabella (1743-1749)
- SAR Maria Giuseppina, Infanta 'e Spagna (1744-1801)
- SMI Maria Luisa, mugliera 'e Pietro Liopoldo d'Asburgo-Lurena 'mperatore d'ô Sacro Rummano Impero (1745-1792)
- SAR Filippo (1747-1777)
- SM Carlo Antonio 'e Spagna (1748-1819)
- SAR Maria Teresa (1749-1750)
- SM Ferdinando, rre 'e Napule e rre 'e Sicilia e po' rre d'ô Regno d'ê Ddoje Sicilie (1751-1825)
- SAR Gabriele, Infante 'e Spagna (1752-1788)
- SAR Maria Anna (1754-1755)
- SAR Antonio Pasquale, Infante 'e Spagna (1755-1817)
- SAR Francesco Saviero (1757-1771).
Ferdinando I
.jpg)
'O secunno rre d'â denastia fuje Ferdinando. Chesto a ll'accumenzaglia avette 'o titulo 'e rre 'e Napule e rre 'e Sicilia e po', cu' ll'envasione 'e Napule pe' mmano d'ê ffrangise ca lla guvernajeno, cu' varie 'nterrizziune, cu' Giuseppe Bonaparte primma e Gioacchino Murat aroppo nfin'ô 1815, devenette primmo rre d'ô regno aunifecato d'ê Ddoje Sicilie. Se spusaje 'int'ô 1768 cu' Maria Carulina d'Austria e avette chiste figlie:
- SMI Maria Teresa (1772-1807), mugliera d'ô primmo 'mperatore 'e ll'Austria Francesco I
- SAR Luisa (1773-1803), mugliera d'ô granduca Ferdinando III 'e Tuscana
- SM Francesco rre d'ê Ddoje Sicilie (1777-1830)
- SM Maria Cristina (1779-1849), mugliera d'ô rre Carlo Felice I 'e Zardegna
- SM Maria Amelia (1782-1865), mugliera d'ô rre Luigge Filippo I 'e Franza
- SM Maria Antonia (1784-1806), mugliera d'ô rre Ferdinando VII 'e Spagna
- SAR Liopoldo (1790-1851).
Francesco I
Fuje 'o secunno rre d'ê Ddoje Sicilie arropp'ô pate da 'o 1825 'nfino 'a morte suja (1830), pure se asercetaje 'o putere riale già da 'o 1812 c'â nommena 'e reggente d'ô Regno. Accasato cu' Maria Clementina d'Asburgo-Lurena, avette chiste figlie:
Morta Maria Clementina (1801), s'accasaje cu ll'infanta Maria Isabella 'e Spagna. Avetteno dodece figlie:
- SAR Luisa Carlotta (1804-1844)
- SAR Maria Cristina (1806-1878), mugliera d'ô rre Ferdinando VII 'e Spagna
- SM Ferdinando rre d'ê Ddoje Sicilie (1810-1859
- SAR Carlo (1811-1862)
- SAR Liopoldo (1813-1860)
- SM Antunietta (1814-1894), mugliera d'ô granduca Liopoldo II 'e Tuscana
- SAR Antonio (1816-1843)
- SAR Maria Amalia (1818-1857)
- SAR Maria Carolina (1820-1861)
- SMI Teresa (1822-1889), mugliera 'e ll'imperatore Pietro II d''o Brasile
- SAR Luigge (1824-1897)
- SAR Francesco ([1827]]-1892)
Ferdinando II
Fuje rre d'ê Ddoje Sicilie d'â morte d'ô pate (1830) nfino â morte suja. Spuasaje 'int'ô 1832 Maria Cristina 'e Savoia, avenno nu sulo figlio:
'A morte 'e Maria Cristina se accasaje 'int'ô 1837 cu' Maria Teresa d'Asburgo-Teschen. Avetteno chiste figlie:
- SAR Luigge (1838-1886)
- SAR Alberto (1839-1841)
- SAR Alfunso(1841-1934)
- SAR Maria Annunziata (1843-1871)
- SAR Maria Immacolata (1844-1899)
- SAR Gaitano (1846-1871)
- SAR Giuseppe (1848-1851)
- SAR Maria Pia (1849-1882)
- SAR Vincenzo (1851-1854)
- SAR Pasquale (1852-1904)
- SAR Maria Immacolata (1855-1874)
- SAR Gennaro (1857-1867)
Francesco II
Fuje ll'urtemo rre d'ê Ddoje Sicilie d'â morte d'ô pate (1859) nfino 'o 1861 quanno fuje deciarrato decaduto 'o Regno d''e Ddoje Sicilie a seguito 'e ll'envasione 'e Giuseppe Garibaldi e 'a pruclammazzione d'ô Regno d'Italia.
Sposaje 'ncap'ô 1859 Maria Sofia 'e Baviera e da chesta avette schitto na figlia: